В миналото Родопа планина не е била свързана с вътрешността на страната с удобни пътища. Това затруднявало снабдяването с хранителни продукти. Родопчанката била принудена да приготвя храната на семейството си само от произведеното от собствената градина – фасул, картофи, алабаш (кочан), пшеница и други. На масата никога не липсвало млякото и млечните произведения. Домакинята разнообразявала ястията като съчетавала картофите с фасула, зелето с ориза, алабаша с картофите, фасула и лещата с картофите и други. Приготвяла сърми (пилци) от кисело зеле с ориз и саздърма. Прибавяла към ястията пастърма, приготвяла букет от подправки.
Родопската кухня се приближава към съвременната диетична кухня, защото топлинната обработка се извършвала чрез варене, печене и задушаване и по-рядко чрез пържене. Всички продукти се използували в натурален вид – не са характерни меленето, консервирането, бланширането и т.н. Продуктите се запазвали чрез сушене, осоляване и заравяне в земята (картофи, моркови, цвекло, кочан и др.). За подправки се използували магданоз, джоджен, червен пипер, чубрица, а бахарът, черният пипер и дафиновият лист били малко познати. Употребявали се в големи количества орехи и чесън.
Общата трапеза, общия съд за хранене обединявали семейството и утвърждавали патриархалните традиции на родопчани. Най-големият деликатес-аламинут били пържените яйца със сирене или извара. Родопчанката била гостоприемна. Всеки гост гощавала от сърце, независимо какъв е – пътник, просяк, роднина и т.н. Гостите се посрещали с „добре дошли“ и с покана на трапезата: „хапни каквото си нашло“. За поканените и очакваните гости винаги имало специална подготовка. На събор основното ястие било чевермето – месо печено на шиш, а зимно време го приготвяли в пещта за хляб. Клинът (баницата) бил обичайният десерт.
Днес автентичните родопски ястия се консумират по-ограничено. Животът е наложил промени и в кухнята на родопчанина. Съвременните кулинарни техники и продукти са дали своето отражение, но всеки турист и гост на Родопа планина и родопчани би трябвало да опитат от типичните за този край ястия като: Клин, Пататник, Марудник, Чеверме, Качамак, Люта каша, Кочан, Турп, Трахана и други.
ВСЯКА ОТДЕЛНА РЕЦЕПТА ЩЕ НАМЕРИТЕ КАТО КЛИКНЕТЕ НА СЪОТВЕТНАТА СНИМКА ОТ ГАЛЕРИЯТА ПО-ДОЛУ, КОЯТО СЕ ЯВЯВА ЛИНК КЪМ РЕЦЕПТАТА!
Родопски закуски:
- Голеник
- Мекици
- Родопски мекици
- Обърник
- Проматница
- Содена пита в пепел
- Тенурки
- Брашненик
Родопски супи и чорби:
- Картофи с прясно мляко
- Коприва с ориз
- Скрипалец с ориз
- Разсол
- Разсолена чорба
- Супа от картофи със създарма
- Чорба от трахана с месо
- Картофена чорба
- Картофена чорба с ориз
- Мамули
- Пироле
- Супа ушмер
- Боб чорба
- Чорбалък
- Гъбена чорба
- Леща
Безмесни ястия от традиционната кухня на Родопите:
- Качамак на топки
- Качамак по Давидковси
- Качамак по овчарски
- Качамак с картофи
- Качамак с орехи
- Качамак с шунка
- Качамак с тиква
- Комбиниран качамак
- Картофени половинки
- Каша по овчарски
- Каша с бяло брашно
- Каша с царевично брашно
- Чеснова каша
- Каша със сирене
- Каша с коприва или лапад
- Каша със зехтин
- Кочан с картофи
- Мачкани картофи
- Трахана от царевица
- Картофи с ориз
- Картофи със сирене
- Юфка с орехи
- Яйца с коприва
- Картофи с бито сирене
- Картофи с кашкавал
- Печени картофи на печка
- Тиква с картофи
- Зеле с картофи
- Турп с фасул
- Домати с яйца
- Яйца с урда
- Препителници
- Картофи със заливка
- Люта каша
- Леща с картофи
- Кашник
- Кашник
- Чушки със сирене
- Пшеница с масло
- Пататник по Давидковски
- Пататник по Златоградски
- Пататник по Чепеларски
- Лесен пататник
- Пареница
- Лучетина
- Кус-кус по родопски
- Картофени кюфтета
- Боб със зеле
- Боб в гърне
- Боб с леща
- Зеле с булгур
- Сарми с пшенична трахана
- Пшеница с мляко
- Жупкар с картофи
- Боб с ориз
- Жупкар
- Боб с царевижа
- Боб с пастърма
- Боб с пуканки
- Зрял фасул с картофи
- Тиква с мляко
- Тиква на кора
- Яйца в домати
- Картофи със сирене
- Картофи с тиква
- Пълнени картофи
- Брано мляко
- Бито сирене
- Пълнени домати
- Яйца с прясно мляко
- Сос сметана
- Синдирмьо
- Серник
- Попара
- Овченик
- Котмач
Ястия с месо от автентичната родопска кухня:
- Сарми със сланина
- Сушеница
- Яйца със създарма
- Печено месо
- Пилешко с картофи
- Кочан с пастърма
- Кешкек по смилянски
- Домашна саздърма
- Чеверме с мед
- Чеверме
- Агнешко руло
- Каша със създарма
Родопски десерти:
- Колаци с мая
- Колаци по родопски
- Клин със спанак
- Клин с тиква
- Клин с ориз
- Клин с кочан
- Клин с кочан и булгур
- Клин с картофи
- Клин с булгур
- Гола баница
- Тиква с мляко
- Марудници
Традиционни родопски напитки и сокове:
- Бърканица
- Люто от шипки
- Люто от шипки и ябълки
- Люто от сушени плодове
- Люто от сливи
- Люто
- Люто от круши
- Люто от киселици
- Люто от ябълки
- Люто от боровинки